زمانی که به دیابت فکر میکنیم، در اطرافیانمان چندین نفر را به خاطر می آوریم که درگیر این بیماری هستند و درحال دست و پنجه نرم کردن با آن هستند. دیابت حدود 5.5 درصد از جمعیت کل جهان را در بر گرفته و هرروزه تعداد بیشتری از مردم به این بیماری مبتلا می شوند. خوشبختانه این بیماری با رعایت های جزئی قابل کنترل است و با روش های متفاوت میتوان آن را اندازی گیری و کنترل کرد. در این مقاله ما به بررسی آزمایش قندخون منزل می پردازیم که در مواقع اضطرار حتما به کارتان خواهد آمد.
قندخون چیست؟
قندخون یا دیابت، یک بیماری مزمن است که بر اثر افزایش سطح گلوکز (قند) در خون ایجاد می شود. این بیماری اغلب به علت نقص انسولین، هورمونی که توسط پانکراس ترشح می شود و در کاهش سطح گلوکز خون نقش دارد، ایجاد می شود.
در دیابت، سطح گلوکز خون بالا می رود و ممکن است به علت نقص انسولین یا مقاومت به انسولین، نتواند به درستی به سلول های بدن تحویل داده شود. این مشکل می تواند باعث ایجاد عوارض جدی برای بدن شود، از جمله اختلال در کار کلیه، اعصاب، چشم، قلب و عروق و سایر اعضای بدن شود. به همین دلیل، مدیریت مناسب دیابت با رعایت رژیم غذایی، فعالیت بدنی و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک بسیار مهم است.
برای انجام آزمایش و تفسیر قندخون در منزل، کافیست همین الان با ما تماس بگیرید!
انواع دیابت یا قندخون
دیابت ها به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود: دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ و دیابت بارداری.
دیابت نوع ۱:
دیابت نوع ۱ یا دیابت وابسته به انسولین، یک بیماری مزمن است که در آن سلول‌های بتا در جزیره لانگرهانس در پانکراس که انسولین تولید می‌کنند، تخریب می‌شوند و بنابراین بدن نمی‌تواند انسولین تولید کند. به همین دلیل، بیمار باید از طریق تزریق انسولین، سطح قند خون خود را کنترل کند. دیابت نوع ۱ به عنوان “دیابت وابسته به انسولین” نیز شناخته می‌شود.
این بیماری معمولاً در دوران کودکی و نوجوانی ظاهر می‌شود، اما ممکن است در هر سنی رخ دهد.
علت دقیق ایجاد دیابت نوع ۱ هنوز مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن نقش دارند. احتمالاً بیماری به دلیل واکنش نادرست سیستم ایمنی بدن به سلول‌های بتا در پانکراس ایجاد می‌شود که به تخریب آنها منجر می‌شود. عوامل محیطی مانند عفونت‌های ویروسی، مانند ویروس کوکساکی، نیز به عنوان یک عامل ممکن در ایجاد دیابت نوع ۱ مطرح شده‌اند. میتوان با دستگاه های موجود آزمایش قندخون فوری در منزل انجام داد تا از عوارض آن جلوگیری کرد.
علائم دیابت نوع ۱ عبارتند از:
- افزایش تشنج و سرگیجه
- افزایش تشنج عضلانی
- افزایش ادرار و مدفوع
- تشنجات شدید بدن
- افزایش سطح قند خون
- افزایش سطح کتون‌ها در خون (از طریق تجزیه چربی‌ها که به علت نداشتن انسولین قابل استفاده نیستند)
- خستگی، خشکی دهان، سردرد و بینایی کدر
دیابت نوع ۲:
دیابت نوع ۲ یا دیابت غیر وابسته به انسولین، بیماری مزمنی است که در آن بدن انسولین را به خوبی استفاده نمی‌کند یا به مقدار کافی تولید نمی‌کند. این بیماری بیشتر در افراد بالای ۴۰ سال، افراد چاق، افراد با تاریخچه خانوادگی دیابت و افرادی که فعالیت بدنی کافی ندارند، رخ میدهد. این بیماری معمولاً به طور پیش‌زمینه با ایجاد مقاومت به انسولین در بدن شروع می‌شود و در صورت عدم کنترل، ممکن است باعث آسیب به اعضای بدن شود.
عواملی که می‌توانند در ایجاد دیابت نوع ۲ نقش داشته باشند:
- ژنتیک و تاریخچه خانوادگی
- چاقی و بی‌حرکتی
- فشار خون بالا و کلسترول بالا
- سن بالا
- عوامل محیطی مانند مصرف غذاهای ناسالم، استفاده از دخانیات و کمبود ویتامین D
علائم دیابت نوع ۲:
این علائم ممکن است به طور پیش‌زمینه و بدون علائم واضح ظاهر شوند، اما شامل علائم زیر می‌شود:
- افزایش ادرار و مدفوع
- خستگی و خواب آلودگی
- عدم تمرکز و کاهش توانایی تصمیم‌گیری
- بی‌حسی و تورم در دست‌ها و پاها
- آسیب به عروق خونی، کلیه‌ها، عصب‌ها و چشم‌ها
دیابت بارداری
به علاوه، دیابت بارداری (Gestational Diabetes) نیز یک نوع دیگر از دیابت است که در زمان بارداری ظاهر می‌شود و بیشتر در اوایل دوران بارداری تشخیص داده می‌شود. دیابت بارداری یک وضعیت خاص از دیابت است که در زنان باردار ایجاد می‌شود. در این بیماری، سطح قند خون بالا می‌رود و به علت افزایش ترشح هورمون‌های بارداری، این بیماری در زنان باردار شایع است. دیابت بارداری معمولاً در هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ بارداری تشخیص داده می‌شود.
عوامل ابتلا به دیابت بارداری:
- چاقی و بی‌حرکتی
- تاریخچه خانوادگی دیابت
- سن بالا
- بارداری چندقلو
- افزایش سطح هورمون‌های بارداری، از جمله ایزومرها و کورتیزول
علائم دیابت بارداری:
علائم دیابت بارداری عموماً ناشناخته هستند و ممکن است بیمار هیچ علامتی نداشته باشد. با این حال، برخی از علائم ممکن است عبارت باشند از:
- ادرار بیش از حد
- عطش شدید
- خستگی و خواب‌آلودگی
- بینایی کدر
- سردرد و تهوع
انواع آزمایش قندخون در منزل
آزمایش قندخون یکی از مهمترین آزمایشات پزشکی است که برای تشخیص دیابت و کنترل سطح قند خون در بیماران با دیابت انجام می‌شود. برخی از انواع آزمایشات قندخون به شرح زیر هستند:
- آزمایش قند خون ناشتا (Fasting Blood Glucose Test): در این آزمایش، بیمار باید حداقل ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش قندخون در منزل، نوشیدنی‌ها و غذا را متوقف کند. سپس نمونه خون از بیمار گرفته می‌شود و سطح قند خون در آن اندازه‌گیری می‌شود.
- آزمایش قند خون تصادفی (Random Blood Glucose Test): در این آزمایش، نمونه خون بدون نیاز به روزه‌ای از بیمار گرفته می‌شود و سطح قند خون در آن اندازه‌گیری می‌شود.
- آزمایش قند خون پس از غذا خوردن (Postprandial Blood Glucose Test): در این آزمایش، پس از غذا خوردن، سطح قند خون در نمونه خون بررسی می‌شود.
- آزمایش هموگلوبین (HbA1C): در این آزمایش، سطح هموگلوبین A1c که نشان‌دهنده میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته است، اندازه‌گیری می‌شود.
همچنین، آزمایش قندخون در منزل با استفاده از دستگاه های قندسنج نیز انجام می‌شود که به بیماران دیابتی کمک می‌کند تا سطح قند خون خود را در خانه کنترل کنند. در این آزمایش، بیمار نمونه خون خود را با استفاده از دستگاه قندسنج در خانه اندازه‌گیری می‌کند.
به طور کلی، بسته به شرایط بیمار و نیاز پزشک، انواع مختلفی از آزمایشات قندخون انجام می‌شود. دایان سلامت به عنوان یک پاراکلینیک که خدمات درمانی در منزل را ارائه میدهد، میتواند آزمایش های قندخون در منزل را برای شما انجام دهد.
تفسیر آزمایش قند خون در منزل
برای انجام آزمایش و تفسیر قندخون در منزل، کافیست همین الان با ما تماس بگیرید!
آزمایش قند خون یکی از مهمترین آزمایشات پزشکی است که برای تشخیص دیابت و کنترل سطح قند خون در بیماران با دیابت انجام می‌شود. در این آزمایش، سطح قند خون در نمونه خونی که از بیمار گرفته شده است، اندازه‌گیری می‌شود.
تفسیر آزمایش قند خون باید توسط پزشک یا پرستار انجام شود. در این تفسیر، سطح قند خون در نمونه خون بررسی می‌شود و با محدوده‌های معمول سطح قند خون مقایسه می‌شود. محدوده‌های معمول سطح قند خون برای آزمایش قند خون به شرح زیر است:
- سطح قند خون ناشتا (Fasting Blood Glucose Test): کمتر از ۱۰۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر (mg/dL) برای افراد سالم و کمتر از ۱۲۶ میلی‌گرم بر دسی لیتر برای بیماران دیابتی.
- آزمایش قند خون تصادفی (Random Blood Glucose Test): کمتر از ۲۰۰ mg/dL برای افراد سالم و کمتر از ۲۰۰ تا ۲۵۰ mg/dL برای بیماران دیابتی.
- آزمایش قند خون پس از غذا خوردن (Postprandial Blood Glucose Test): کمتر از ۱۴۰ mg/dL برای افراد سالم و کمتر از ۲۰۰ mg/dL برای بیماران دیابتی.
- آزمایش هموگلوبین(HbA1C): کمتر از ۵.۷ درصد برای افراد سالم و کمتر از ۷ درصد برای بیماران دیابتی.
در صورتی که سطح قند خون بیش از محدوده معمول باشد، پزشک باید بررسی‌های بیشتری را انجام دهد تا دلایل افزایش سطح قند خون را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند. به طور کلی، کنترل سطح قند خون در بیماران با دیابت و پیشگیری از ابتلا به دیابت بسیار مهم است، بنابراین انجام آزمایش قند خون در منزل و آزمایشگاه به دوره‌های منظم و به همراه سایر بررسی‌های پزشکی توصیه می‌شود.
مراحل انجام آزمایش قند خون در منزل با دستگاه
انجام آزمایش قند خون در منزل با دستگاه Glucometer یا خون‌سنج قند، به شرح زیر است:
۱. شستشوی دست‌ها: با شستشوی دست‌ها با آب و صابون و خشک کردن آنها، از بیمار خواسته می‌شود که آماده آزمایش شود.
۲. آماده‌سازی دستگاه: دستگاه Glucometer باید آماده شود. برای این کار، دستگاه را با استفاده از دکمه روشن-خاموش روشن کنید و سپس برای تنظیم ساعت و تاریخ دستگاه، دکمه تنظیمات را بفشارید.
۳. آماده‌سازی لانست: برای گرفتن نمونه خون، لانست (سوزن خاصی که به دستگاه خون‌سنج متصل می‌شود) باید آماده شود. این کار با گرداندن یک پوشش پلاستیکی روی لانست، انجام می‌شود.
۴. پیش‌تهیه نمونه خون: برای گرفتن نمونه خون، بیمار باید از بین انگشتان خود، یک انگشت را و ترجیحا انگشتی را که کمترین درد را به او وارد می‌کند، انتخاب کند. سپس با استفاده از لانست و با برش دادن بسیار کمی از پوست انگشت، نمونه خون را گرفته و به دستگاه Glucometer منتقل کند.
۵. اندازه‌گیری سطح قند خون: پس از گرفتن نمونه خون، دستگاه Glucometer باید به نمونه متصل شود. برخی از دستگاه‌ها، نمونه خون را به صورت خودکار تشخیص داده و سطح قند خون را نمایش می‌دهند، در حالی که برخی دستگاه‌ها، نیاز به تنظیمات دستی دارند. بیمار باید صبر کند تا دستگاه سطح قند خون را نمایش دهد.
۶. ثبت نتیجه: پس از انجام آزمایش، نتیجه باید ثبت شود. برای این کار، بیمار باید سطح قند خون را در فرم یا دفترچه خود یادداشت کند تا در صورت نیاز به پزشک خود گزارش دهد.
در حالت کلی، باید در نظر داشته باشیم که انجام آزمایش قندخون در منزل دقت کافی را ندارد و برای انجام این آزمایش اگر نیازمند دقت بالا هستیم میبایست یا به آزمایشگاه ها مراجعه کنیم و یا از مراکزی که این خدمات را در منزل ارائه می دهند استفاده کنیم.
برای انجام آزمایش و تفسیر قندخون در منزل، کافیست همین الان با ما تماس بگیرید!